Nhặt hài nhi trong đêm tối…

BVSS (30.6.2016) – Câu chuyện các phòng khám tư thản nhiên vứt rác thải y tế nguy hại ra đường phố còn đang khiến dư luận choáng váng thì chúng tôi lại nhận được thêm thông tin về việc có những hài nhi bé xíu bị chối bỏ bằng nhiều cách đau lòng nhất… Đây là hậu quả của quá trình nạo hút thai tràn lan, vi phạm đủ mọi quy định. Chúng tôi chết lặng, lạnh toát lưng khi phát hiện thai nhi bị vứt ngoài vỉa hè. Và, nếu không có những người mà chúng tôi tạm gọi là những người “thu nhặt hài nhi”, thì các bé sẽ ngày nào cũng trở thành một thứ rác thải y tế…

“Lành lặn thì mới tắm, bọc nylon, bỏ vào tủ”

Thực trạng này tồn tại nhiều năm nay, khiến những đội tình nguyện tử tế (quận Đống Đa, Hà Nội) phải phân công các nhóm chuyên đi thu nhặt những hài nhi bé bỏng về chôn cất. Một người phụ nữ của nhóm Bảo Vệ Sự Sống đi “nhặt” thai nhi 6 năm nay cho biết; “Nhóm thành lập từ năm 2009. Đến 2010 thì mình tham gia. Thường chỉ đi có một người đến các phòng khám trên đường Giải Phóng lấy xác các thai nhi đựng trong túi nylon đen rồi về, không phải làm gì, không nói gì cả. Đến nơi, bỏ khẩu trang cho họ nhìn mặt xong rồi lấy và về”.

Phải khó khăn lắm, chúng tôi mới đi cùng H (SN 1993) – một thành viên của nhóm Bảo Vệ Sự Sống đi “nhặt” các thai nhi bị ruồng bỏ. H vừa tập trung lái xe máy lặng lẽ đi trong đêm tối, vừa tâm sự: “Hằng ngày bọn em đều phải làm việc này. Bọn em còn tư vấn ở các viện, các phòng khám để người ta đừng loại bỏ thai nữa. Đó mới là vấn đề quan trọng, chứ còn việc này nó là vấn đề lương tâm. Không thể nào mà suốt ngày bọn em đi nhặt như thế được. Như thế là cổ súy cho bọn phòng khám, nó lại quảng cáo rằng là phá thai đi rồi chúng tôi sẽ có chỗ chôn cất cho. Như thế là nhiều khi bọn em rất suy nghĩ, không lấy thì thương các em, không biết các em sẽ bị lưu lạc ở đâu, ở chỗ nào, nằm lại chỗ nào. Bọn em rất ray rứt. Nhưng ngược lại một số phòng khám có khi lại nghĩ, à có người đi lấy thì ta cứ thải ra”.

Làm việc bằng tất cả cái tâm và lòng trắc ẩn, các thành viên của nhóm Bảo Vệ Sự Sống luôn trăn trở: “Bọn em có thống kê đấy. Nhưng chỉ những thai nhi bọn em lấy thôi. Còn những cái khác thì không thể thống kê nổi. Không có sức để lấy hết, không có chỗ để mà chôn, rất nhiều rất nhiều. Cứ thai nhi nào lành, còn đủ chân đủ tay thì là “một”, còn không, cứ một túi nylon màu đen thì đó là một “em”. Nhiều khi, có những túi nylon họ để chung mình cũng không biết được thì mình chỉ áng chừng thôi. Em nào lành lặn thì mình mới tắm, không thì mình cứ gói lại vào khăn trắng, sau đó cho vào túi, để vào tủ kia”.

Nhặt về từ bãi rác

Dừng xe trước cửa phòng khám T (đường Giải Phóng), H gọi vọng vào, giọng nhỏ nhẹ: “Chị ơi, em lấy em bé”. Cô nhân viên mặc đồ y tá nhìn ra xác minh người quen, nhanh nhẹn vào trong, xách theo những túi màu đen đưa cho H, rồi vội vàng chạy vào trong. Không nói gì, hỏi gì, H đi tiếp. Phòng khám tiếp theo, sự việc cũng diễn ra như vậy. Như thế cũng đủ để chúng tôi hiểu, chuyện gì đang diễn ra.

Về đến nơi “an ủi và làm thủ tục cho các bé”, H lặng lẽ dắt xe, mang những túi nylon màu đen vào một góc có chậu rửa, đồ sát khuẩn, túi nylon, vải xô trắng. H lần lượt mở những túi nylon đen, làm thủ tục an táng. Hôm nay, ước chừng 4- 5 thai nhi đang nằm gọn trong những túi nylon này. “Tùy hôm. Có hôm nhiều hơn, có hôm ít. Hôm nhiều nhất mà em biết là 7- 8 em. Có những em to lắm. Có những hôm muộn lắm rồi vẫn chưa tắm xong, chưa làm xong cho các em vì nhiều quá. Có hôm em nhặt 2 lần 1 ngày. Em thường tắm cho những em bé đầy đủ các bộ phận chân tay rồi, nằm gọn trong lòng bàn tay của em”.

Trong số những em thai nhi không may mắn ấy, có những em không may mắn đến tận 2 lần. Thứ nhất là các em không được làm người, thứ hai là các em không được an táng, được đưa về như một con người. Các em bị vứt đi như một rác thải y tế. Họ vứt các em vào một nơi nào đó mà có người họ tìm thấy họ cũng chưa chắc nhận ra đó là một thai nhi…

“Có một số những anh chị, ở một số vùng ven Hà Nội, họ đi nhặt ở các bãi rác đấy. Họ biết rằng trong số những bãi rác có các thai nhi. Họ đã rất hy sinh. Đã vào đó tìm kiếm các em về chôn cất. Còn nhóm mình nhận các em thai nhi từ phòng khám, hoặc những thai nhi mà họ vứt ở xung quanh đâu đó để đưa về an táng”– H đau đớn kể. Quả thật, trên báo Lao Động chúng tôi cũng từng thực hiện phóng sự với cả một “nghĩa trang hài nhi” ở bãi rác Nam Sơn. Bởi không ít “thiên thần bé” đã bị chối bỏ rồi bị kẻ nhẫn tâm ném lẫn với rác thải. Cuối cùng các hài nhi được phát hiện và chôn cất ở “tổng kho” bãi rác vào loại lớn nhất Hà Nội kể trên.

“Cái thai nhi to nhất mà mình từng tắm cho em, mình nhớ vào ngày mùng 1.11.2014, khi đấy mình mới làm được công việc này đúng 1 tháng thôi. Và đó là cái ca mà khi mình mở em ra mình rất giật mình… Và mình rất là sợ…”– là những ám ảnh không thể quên được trong chuỗi ngày đi “nhặt” xác thai nhi của H.

Dẫu vậy, H vẫn không nguôi một “tham vọng”: “Khuyên các phòng khám chưa chắc họ đã nghe. Nhưng mình nghĩ là mưa dầm thấm lâu, hằng ngày mình đi lấy những thai nhi đó về. Phần nào sẽ đánh động vào lương tâm những y tá, y sĩ ở đó… Mình nghĩ rằng là sẽ có lúc nào đó, trong lương tâm của họ sẽ bị những câu hỏi tại sao tôi lại làm thế trong khi những người khác họ làm trái ngược những điều tôi đang làm. Mong rằng đến lúc nào đó họ sẽ dừng lại công việc đó”.

Nỗi bức xúc của Urenco 10

Ông Bùi Chí Bình – PGĐ của Công ty CP môi trường đô thị Urenco 10, đơn vị chuyên thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải công nghiệp nguy hại và rác thải y tế đã rất bức xúc khi nhận được những hình ảnh rác thải y tế tràn lan ở vỉa hè, lòng đường mà nhóm PV chúng tôi ghi lại được.

Ông Bình cung cấp thông tin: Theo quy định của Bộ Tài nguyên Môi trường và Bộ Y tế thì chất thải y tế, chất thải phát sinh từ quá trình khám chữa bệnh từ các bệnh viện, phòng khám, các cơ sở y tế nói chung; cả thai nhi phát sinh từ quá trình nạo hút thai nhi… đương nhiên thuộc vào hàng chất thải y tế nguy hại. Về quy định là như vậy, nhưng nó còn thêm vấn đề cảm quan. Cứ như vậy mà vứt thẳng ra môi trường thì nó gây phản cảm, gây hậu quả với cộng đồng là rất lớn. Quy định là phải tiêu hủy. Hiện nay chúng tôi sử dụng phương pháp đốt. Còn những phòng khám mà thải ra ngoài môi trường như vậy, vừa vi phạm về quy định vừa vi phạm ý thức đối với cộng đồng, không tôn trọng cộng đồng khi thải ra như vậy.

Đại diện Urenco 10 cũng cho biết: “Ban đầu chúng tôi sẽ ký hợp đồng với các đơn vị chủ nguồn thải, đó là các bệnh viện, các trung tâm y tế, các phòng khám trên địa bàn Hà Nội. Đối với các bệnh viện phòng khám lớn thì chúng tôi tiến hành thu gom theo ngày, còn đối với các phòng khám nhỏ lẻ, khối lượng ít thì trong hợp đồng chúng tôi nói rõ là khi phòng khám có nhu cầu thu gom, gọi điện là chúng tôi sẽ tiến hành thu gom”.

Tuy nhiên, khi chúng tôi đã “phục kích” tại các phòng khám sản phụ khoa, có dịch vụ nạo hút thai ở đường Giải Phóng, suốt thời gian khá dài, hầu như không thấy sự xuất hiện của đơn vị thu gom rác thải y tế độc hại chuyên nghiệp. Chúng tôi đếm được khoảng 20 phòng khám. Nhiều khi, rác từ các phòng khám này xả thẳng ra vỉa hè, lòng phố. Và thực tế, khi trao đổi với đại diện Urenco 10, ông Bình cho biết: “Chúng tôi thu ở đó rất ít. Trong hợp đồng với các phòng khám tư, chúng tôi cũng nói rõ là vì là phòng khám tư nên việc thu gom rác theo yêu cầu của phòng khám, họ gọi là chúng tôi sẽ đến thu ngay. Thực tế là tuyến đường Giải Phóng, xe thu gom của Urenco 10 qua lại đó rất nhiều, nên không có lý do gì mà khi họ yêu cầu, chúng tôi lại không dừng lại để thu gom 1 – 2 túi rác của họ. Việc họ không gọi đến và chúng tôi không đến thu gom, nói khách quan thì chắc chắn là các phòng khám không “yêu cầu” chúng tôi rồi. Rõ ràng, đơn vị nào có hợp đồng với chúng tôi thì trong hợp đồng cũng ghi rõ là gọi cho ai, số điện thoại như thế nào”.

Dĩ nhiên, ai cũng biết, lý do vì sao mà các phòng khám cứ chọn phương pháp “xả thẳng” thay vì mời Urenco 10 đến thu gom, xử lý theo đúng quy trình nghiêm ngặt!

(Còn nữa)

Theo Lao Động

Nhưng… thai nhi không phải là rác thải y tế !