ĐỘC NHẤT VÔ NHỊ TỪ NGÀY ĐẦU TIÊN: ỦNG HỘ SỰ SỐNG THAI NHI CHÍNH LÀ ỦNG HỘ KHOA HỌC (P.1)

Ranh giới để phân biệt bên ủng hộ sự sống thai nhi với bên ủng hộ quyền phá thai không phải là bên nào quan tâm nhiều hơn đến phụ nữ, gia đình, và các quyền tự do cơ bản của họ. Ranh giới đó nằm ở cách mỗi bên áp dụng các dữ kiện khoa học để xác định điều gì tạo nên quyền của phụ nữ.

Bài viết của Ana Maria Dumitru, bác sĩ nội trú khoa Ngoại tổng quát tại Đại học California ở San Diego.

———————————————————

March for Life (Tuần hành Ủng hộ Sự sống) là sự kiện ủng hộ sự sống thai nhi lớn nhất trên thế giới. Chủ đề của cuộc tuần hành năm nay là “Độc nhất vô nhị từ Ngày đầu tiên: Ủng hộ sự sống thai nhi là ủng hộ khoa học”. Khi nghe về chủ đề này, tôi nghĩ đã đến lúc chỉ ra điều này.

Căn cứ vào những sự kiện đã diễn ra trong vài năm qua, bao gồm cả các cuộc biểu tình công khai khác như Tuần hành vì Khoa học và Tuần hành vì Phụ nữ, không có thời điểm nào tốt hơn để chỉ ra một điều hiển nhiên: ủng hộ sự sống vừa là ủng hộ khoa học, vừa là ủng hộ phụ nữ. Thật đáng ngạc nhiên rằng nhiều sự thật khoa học có thể bị chìm đi giữa những cảm xúc mạnh mẽ bị khơi dậy bởi cuộc tranh luận về phá thai. Ranh giới để phân biệt bên ủng hộ sự sống thai nhi với bên ủng hộ quyền phá thai không phải là bên nào quan tâm nhiều hơn đến phụ nữ, gia đình, và các quyền tự do cơ bản của họ. Ranh giới đó nằm ở cách mỗi bên áp dụng các dữ kiện khoa học để xác định điều gì tạo nên quyền của phụ nữ.

I. TẾ BÀO NGƯỜI, CƠ THỂ NGƯỜI, CON NGƯỜI

Câu hỏi khoa học “thời điểm sự sống của con người bắt đầu từ khi nào” thường bị bỏ qua, hoặc bị nhầm lẫn với các câu hỏi triết học và pháp lý về việc điều gì tạo nên con người và ai đáng được bảo vệ bình đẳng theo luật pháp.

Dựa trên định nghĩa sinh học về sự sống ở cấp độ tế bào, khoa học khẳng định một cách rõ ràng rằng phôi thai người mới được thụ tinh là một cá thể sống. Tế bào sinh tinh và noãn (tế bào trứng) đều là tế bào của con người, và sự gặp gỡ của tinh trùng với trứng sẽ kết hợp hai tế bào sinh sản của con người để tạo thành một phôi thai người riêng biệt, sống động. Phôi người mới được hình thành có mã di truyền hoàn chỉnh cần thiết cho các khả năng cấu thành cơ thể sống — các khả năng như hoạt động tự chủ, sinh trưởng phát triển, cân bằng nội môi, và sinh sản.

Nói theo một cách khác: một bào thai đang phát triển, có nguồn gốc từ phôi thai và trước đó là phôi đơn bào (hợp tử), luôn là một cá thể sống. Hơn nữa, bởi vì nội dung bộ gen ở con người được hoàn chỉnh ngay từ khi phôi thai được thụ tạo, và nó chứa toàn bộ các chỉ dẫn cho mọi chức năng đang phát triển trong tất cả các giai đoạn của cuộc đời của mỗi cá nhân, nên phôi thai được trang bị các năng lực về mặt sinh học của một sự sống ngay từ ban đầu.

Những tiến bộ trong kiến thức khoa học ngày nay về sự phát triển của loài người ở thời kỳ đầu tiếp tục khẳng định rằng thai nhi có sự sống. Ví dụ như các nhà khoa học đã có thêm một khám phá khác về tầm quan trọng trong việc trao đổi chéo DNA của thai nhi với hệ thống tuần hoàn của người mẹ, giúp chúng ta hiểu rõ hơn rằng thai nhi trong quá trình đang phát triển không chỉ biết nhận từ mẹ mà còn biết phản hồi lại với mẹ.

Các nghiên cứu khác gần đây cũng đã đưa ra bằng chứng cho thấy thai nhi có thể sớm tự định hướng sự phát triển cho chính mình trong trường hợp không có mô của người mẹ, cũng như nói lên các đặc tính khác nhau của thực thể sống.

Các nhà khoa học hiện đang mong muốn áp dụng kiến thức này về cấu tạo cơ thể con người để cứu sống và cải thiện sức khoẻ của nhiều em bé sinh non, nguyên nhân hàng đầu gây ra tử vong ở trẻ sơ sinh. Hai điều được ngầm hiểu trong quá trình nghiên cứu bao gồm: bào thai có một sự sống khác biệt với mẹ ngay từ đầu, và sự phát triển của con người diễn ra một cách liên tục.

Vậy, tại thời điểm nào, mà thai nhi (vốn bắt đầu là sinh vật đơn bào, nhanh chóng trở thành phôi đa bào, và phát triển ngày càng phức tạp theo một quỹ đạo) được coi là một con người với đầy đủ quyền lợi?

II. KHOA HỌC, TRIẾT HỌC, VÀ LUẬT PHÁP

Câu hỏi này là trọng tâm của cuộc tranh luận về phá thai, nhưng khoa học chưa phải là thẩm quyền để đưa ra định nghĩa sau cùng về tính người. Phôi thai học người cho chúng ta thấy rằng, với các đặc tính sinh học nhất định, chẳng hạn như nhịp đập của trái tim con người và khả năng phản ứng với các kích thích, sẽ phát triển ở những thời điểm cụ thể.

Giờ đây, chúng ta biết rằng tim của trẻ bắt đầu đập từ tuần 3 đến tuần 4 của quá trình thụ thai (thường là trước khi người mẹ nhận ra mình đang mang thai). Sự phát triển của hệ thần kinh cũng bắt đầu từ sớm đến khó tin, với sự hình thành của ống thần kinh bắt đầu vào khoảng ngày thứ 22 của quá trình thụ thai. Ống thần kinh hình thành tiếp nên não và tủy sống, qua đó, trong số các chức năng khác, thai nhi đang phát triển có thể phản ứng với các kích thích như sự đau đớn, nhiệt độ, và nhiều hơn thế. Những bất cẩn cơ bản xảy ra trong giai đoạn này cũng có thể dẫn đến những ảnh hưởng tàn phá tới sự phát triển sau này, bao gồm các tình trạng như bệnh nứt đốt sống hay hội chứng não phẳng.

Nhưng sự xuất hiện của nhịp tim và sự phát triển của não và tủy sống đều không phải là những thứ duy nhất cấu thành nên một con người. Chúng là những đặc tính mà chúng ta nhận ra trong quá trình thai nhi phát triển, nhưng sẽ là vô nghĩa nếu cứ cố gắng chọn ra một trong những giai đoạn phát triển đó như một thời điểm mà cơ thể biến thành một con người. Cơ thể con người luôn luôn là một con người, ngay từ khi được thụ thai.

Vì vậy, chúng ta đang ở một thời điểm then chốt, khi mà các bên “ủng hộ sự sống thai nhi” và “ủng hộ quyền phá thai” cần quyết định việc khoa học có thể giúp định nghĩa tính người về mặt triết học như thế nào, để hướng tới thực thi sự bảo vệ về mặt pháp lý dành cho con người.

Còn tiếp…

Bài viết được dịch từ Public Discourse bởi Heartbeat Project