Giá trị của thân xác
Đã có một thời gian trong lịch sử, một số trào lưu tư tưởng trong Giáo Hội bị ảnh hưởng bởi truyền thống triết học Platon với quan niệm: “Thân xác là mồ chôn linh hồn”, chính thân xác giam hãm linh hồn, khiến linh hồn không thể thăng hoa kết hợp được với Thần linh.
Trải qua nhiều thế kỷ, dưới ánh sáng của Kinh Thánh, các nhà Thần học đã dần khám phá ra giá trị của thân xác. Thiên Chúa đã tạo dựng loài người có hồn-xác. Giá trị của thân xác còn được củng cố bởi luận cứ này: Con Thiên Chúa đã mặc lấy xác phàm (Ga 1, 14), Người đã trở nên một người giữa chúng ta, giống chúng ta trong mọi sự, ngoại trừ tội lỗi (GLCG 470) để cứu độ nhân loại. Chúa không những chỉ cứu linh hồn mà cứu cả thể xác, để những ai tin vào Người thì được sống đời đời và Người sẽ cho họ sống lại trong ngày sau hết[1]. Tín điều “xác loài người ngày sau sống lại”[2] của Giáo Hội một lần nữa khẳng định giá trị của thân xác, cho nên thân xác có tầm giá trị thiết yếu trong chương trình cứu độ của Thiên Chúa. Đối với thánh Phaolô, thân xác con người mang ý nghĩa và giá trị cao siêu nên ngài viết: “Anh em lại chẳng biết rằng thân xác anh em là Đền Thờ của Thánh Thần sao? Mà Thánh Thần ngự trong anh em là Thánh Thần của chính Thiên Chúa. Như thế, anh em đâu còn thuộc về mình nữa.”[3].
Ngày nay một số người không ý thức đủ đầy được điều này, nhất là một số trong các bạn trẻ. Họ nhầm tưởng thân xác thuộc sự thống trị hoàn toàn của mình, cho nên mọi sự nơi ta là do ta quyết định. Tư tưởng đó đã và đang ăn sâu vào tiềm thức của nhiều người, cách riêng là giới trẻ, khiến họ không còn coi trọng và giữ gìn thân xác mình một cách đúng mực. Vì thế tư tưởng này dẫn đến nhiều hành vi xúc phạm nghiêm trọng đến phẩm giá cao quý của thân xác, không làm chủ được hành vi tính dục hoặc sử dụng nó một cách vô độ thiếu ý thức cần phải có.
Hiểu biết về tính dục trong đời sống
Từ điển Tiếng Việt định nghĩa: “Tính dục ở loài người là năng lực giới tính, thể chất, tâm lý, và sinh dục, bao gồm mọi khía cạnh đặc trưng của nam giới và nữ giới. Tính dục là một khái niệm có nội hàm rộng, vừa phản ánh mối quan hệ giới tính, vừa chứa đựng những yếu tố hữu hình và ẩn giấu của cá nhân. Trong Tiếng Việt, tính dục, đặc biệt khi chỉ đề cập tới mối quan hệ giới tính, còn được gọi là tình dục.”[4].
Theo nhãn quan Kitô giáo, tính dục là công trình của Đấng Tạo Hóa, nó là quà tặng lớn lao đặt để trong thân xác con người, cho con người tham dự vào năng lực sáng tạo. Tính dục như một thứ “tinh thần nhập thể” trong con người và trổi vượt cách kỳ diệu hơn những gì thấy được ở cấp sinh vật thấp hơn[5]: “Tính dục là thành phần căn bản của cá tính, nó là một cách thức hiện hữu, cách thức tự thể hiện, giao tiếp với kẻ khác, cách thức cảm nghiệm, diễn tả và sống tình yêu nhân bản”[6]. Như vậy, tính dục của con người là một điều thiện hảo được tặng ban từ Đấng Tạo Hóa. Nhưng tính dục phải được tình yêu định hướng, giáo dục và bổ túc, vì chỉ có tình yêu mới giúp cho tính dục mang tính nhân bản[7].
Nếu không đặt trong tình yêu, tính dục sẽ trở nên gánh nặng kéo trì con người xuống, kéo con người ra khỏi mục đích sáng tạo và cứu độ. Tính dục chỉ hợp lý hợp tình khi nó nằm trong kế hoạch yêu thương khi sáng tạo và cứu độ của Thiên Chúa. Vì thế, Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI đã viết: “Niềm tin Kitô giáo luôn nhìn con người như là một hữu thể gồm cả hồn lẫn xác. Nơi họ, tinh thần và vật chất nối kết chặt chẽ với nhau và cả hai cảm nghiệm được sự cao quý mới. Thật vậy, tính dục (eros) muốn đưa chúng ta đến bầu khí thần linh, vượt lên khỏi chúng ta, vì thế nó đòi buộc một con đường vươn lên, từ bỏ, thanh luyện và chữa trị”[8].
Tôn trọng sự sống
Sự sống là một hồng ân vô cùng cao quý mà Thiên Chúa ban tặng cho con người. Sự sống ấy có tính cách linh thánh vì được phát xuất từ Thiên Chúa và thuộc về Thiên Chúa. Sự sống con người cũng hết sức quý báu, vì nó là nền tảng của mọi phúc lợi, là nguồn gốc và là điều kiện cho mọi sinh hoạt con người. Không có gì gần gũi con người hơn sự sống của chính mình. Đụng đến sự sống là đụng đến chính con người. Tôn trọng sự sống là khởi nguồn của mọi tôn trọng các quyền căn bản của con người.
Đón nhận sự sống là quà tặng quý giá của Thiên Chúa mời gọi chúng ta biết chăm chút và có trách nhiệm với sức khỏe, sự sống của chính mình cũng như của tha nhân. Điều này đặc biệt quan trọng đối với người trẻ khi chuẩn bị bước vào đời hôn nhân[9]. Không có sức khỏe, người ta khó lòng chu toàn tốt những trách nhiệm đối với gia đình, với con cái.
Đàng khác, sự sống con người có giá trị linh thánh vì ngay từ khởi đầu, sự sống đã do chính Thiên Chúa tạo dựng và mãi mãi có liên hệ đặc biệt với Đấng Tạo Hóa là cùng đích của nó. Câu chuyện Cain giết em là Abel trong Cựu Ước cho thấy, ngay từ đầu lịch sử loài người đã có cảnh máu đổ do huynh đệ tương tàn. Cựu Ước luôn coi máu như dấu hiệu linh thánh của sự sống và xác định rằng: “Ngươi không được giết người vô tội cũng như người công chính”[10]. Giết người vô tội là xúc phạm nặng đến phẩm giá con người, và đến sự thánh thiện của Đấng Tạo Hóa. Chính Đức Kitô cũng đã nhắc lại lệnh truyền “Ngươi không được giết người”[11], thậm chí Ngài còn dạy không được giận, ghét hoặc oán thù anh em đồng loại mình[12].
Vì thế, tội giết người là một tội rất nghiêm trọng, là tội ác chống Thiên Chúa, Đấng duy nhất có quyền sinh tử, là tội ác chống lại tha nhân vì mình đã tước đoạt sự sống của họ, một giá trị hết sức quý báu được ban tặng bởi Chính Thiên Chúa. Trong tất cả tội ác mà con người có thể thực hiện chống lại sự sống, thì sự phá thai do cố ý là một tội ác đặc biệt nghiêm trọng. Đây chính là một loại giết người hết sức ghê tởm và man rợ, vì nạn nhân trong trường hợp này là những con người lương thiện và chưa có khả năng tự vệ. Mức độ của tội ác này trở nên trầm trọng khi chính cha mẹ, người thân quyết định tước đoạt sự sống của con cái mình. Đây là một hành vi vô luân và vô lương tâm. Nó kéo theo hệ lụy vô cùng nguy hại. Nhưng trên hết là nó xúc phạm nghiêm trọng đến điều răn thứ 5 của Thiên Chúa: “Ngươi không được giết người”[13].
Điều răn thứ V, giúp định lượng hành vi tính dục
Điều răn thứ V dạy ta tôn trọng sự sống của người khác, theo đó, Ai trực tiếp và cố ý giết người là phạm tội nặng. Kẻ giết người cũng như kẻ cố ý cộng tác trong việc giết người đều phạm tội kêu oán thấu trời[14]. Luân lý tính của điều răn thứ V còn dạy ta phải tuyệt đối tôn trọng và bảo vệ sự sống con người ngay từ lúc thụ thai: Ngay từ khi thụ thai, bào thai phải được đối xử như một nhân vị, được bảo vệ toàn vẹn, được chăm sóc chữa trị với hết khả năng như mọi người khác. Ngay từ lúc đó, con người phải được kẻ khác nhìn nhận các quyền làm người, trong đó có quyền được sống là quyền bất khả xâm phạm của mọi người vô tội[15].
Công Đồng Vatican II cũng nhắc nhở: trực tiếp tiêu diệt sự sống một người vô tội bao giờ cũng là một hành vi xấu từ bản chất. Phá thai tự bản chất của nó là xấu, chứ không phải là xấu bởi vì Giáo Hội cấm. “Sự sống ngay từ lúc thụ thai đã phải được giữ gìn: phá thai và giết trẻ sơ sinh là những tội ác ghê tởm”[16]. Theo Giáo luật hiện hành, Hội Thánh phạt vạ tuyệt thông đối với những ai phá thai thành sự: “Người nào thi hành việc phá thai và nếu việc phá thai có hiệu quả, thì bị vạ tuyệt thông tiền kết”[17].
Như vậy để có thể định lượng hành vi tính dục, con người cần phải luôn ý thức rằng Luân lý Công giáo coi trọng thân xác nhưng không quá đề cao hành vi tính dục. Tính dục phải được tình yêu định hướng và phục vụ cho mục đích truyền sinh. Sự quân bình ý nghĩa và sự toàn vẹn của tính dục con người sẽ bị phá vỡ khi người ta tìm cách tách rời một trong hai mục tiêu của nó[18]. Thêm vào đó, chúng ta cần ý thức mình được dựng nên theo hình ảnh Thiên Chúa. Hình hài thân xác chúng ta chính là hình ảnh của Ngài, chính Ngài đang ngự trong thân xác chúng ta.
Cuộc sống của chúng ta hôm nay đang phản ánh hình ảnh của Thiên Chúa. Những lúc ta sa ngã phạm tội, chính là khi ta đang làm mất đi hình ảnh Ngài nơi thân xác chúng ta. Hãy giữ cho mình một con người tinh tuyền bằng cách xa lánh những dục vọng trụy lạc. Giữ cho mình một con người thiêng liêng bằng cách tránh xa những đam mê tội lỗi. Như thế hình ảnh của Thiên Chúa sẽ được phản chiếu cách sống động nơi con người chúng ta, ngang qua một đời sống khỏe mạnh, tốt lành và thánh thiện.
[1]x. Ga 6:40.
[2]x. Kinh Tinh Kính các Thánh Tông Đồ.
[3]x. 1Cr 6,19.
[4]Viện Ngôn Ngữ Học, Từ Điển Tiếng Việt, NXB Đà Nẵng 2003, trang 999.
[5]x. Công Đồng Vat. II, Hiến Chế Vui Mừng và Hy Vọng, Gaudium et Spes, 51.
[6]Bộ Giáo Dục Công Giáo, Những định hướng cho việc giáo dục về tình yêu nhân bản, ban hành ngày 1.11.1983, số 4.
[7]x. Ibid, 6.
[8] ĐGH Bênêđitô XVI, Thông điệp Thiên Chúa là Tình Yêu, Deus Caritas Est, Ủy ban Giáo lý Đức tin – HĐGM VN, 2006, số 5.
[9] Tham khảo “Bí quyết chăm sóc sức khỏe trước khi cưới”, ngày 24-12-2016 tại địa chỉ http://suckhoethoidai.vn/co/bi-quyet-cham-soc-suc-khoe-truoc-khi-cuoi-cffh.html
[10]Xh 23,7.
[11]Mt 5,21.
[12]x. Mt 5,22.
[13]x. Xh 20,13; Đnl 5,17.
[14]x. St 4,10.
[15]x. CDF, instr. Donum vitae1,1.
[16] Công Đồng Vat. II, Hiến Chế Vui Mừng và Hy Vọng, Gaudium et Spes, 51.
[17]x. Bộ Giáo luật 1983, điều 1398.
[18] Công Đồng Vat. II, Hiến Chế Vui Mừng và Hy Vọng, Gaudium et Spes,, 50.
Đề tài học tập mục vụ số 2
TGM Xuân Lộc
Nguồn: gioanthienchua.net